Sprzęt do komunikacji alternatywnej
Wiele dzieci niepełnosprawnych nie potrafi się samodzielnie porozumiewać lub komunikacja jest na tyle utrudniona, że nie dają rady zbudować całych, w pełni zrozumiałych zdań. Na świecie jest też grono osób, które z powodu różnych chorób utraciły umiejętność mowy. Nie oznacza to jednak, że nie ma żadnych możliwości porozumiewania się z takimi ludźmi, ponieważ istnieje wiele specjalistycznych urządzeń służących do komunikacji alternatywnej. Część z nich znajduje się w ośrodkach opiekuńczo-wychowawczych, domach opieki lub poradniach logopedycznych, a jeszcze więcej można kupić samodzielnie w profesjonalnych sklepach, zwłaszcza internetowych. Dzięki specjalnym programom komputerowym, syntezatorom mowy czy systemom budowania zdań za pomocą obrazków lub liter nareszcie będziesz mieć możliwość zrozumienia swojego bliskiego. Nauka tych metod nie jest prosta, zwłaszcza w przypadku dzieci upośledzonych w stopniu głębokim, jednak systematyczna praca po latach da efekty i nawet najbardziej oporne na naukę dzieci są w stanie opanować choć kilka najprostszych komunikatów.
Istnieje wiele metod komunikacji
Alternatywna lub wspomagająca komunikacja jest dostępna w wielu wariantach, w zależności od możliwości danej osoby. Innych sposobów będą używać ludzie, którzy potrafili się porozumiewać jednak w wyniku różnych okoliczności utracili mowę, na przykład z powodu udaru mózgu lub urazu mózgowo-czaszkowego. Jeszcze innych osoby upośledzone umysłowo lub niepełnosprawne, które nigdy nie wypowiedziały ani jednego zdania, mają nawet problemy z wypowiedzeniem choć jednego słowa. Osobom, które mogą bez problemu poruszać rękoma, najczęściej proponuje się opanowanie języka migowego, ponieważ są w stanie precyzyjnie pokazać gesty. Natomiast ludzie ze słabo rozwiniętą motoryką, na przykład osoby z porażeniem mózgowym nie będą w stanie zbudować w ten sposób zdań. Im proponuje się prostsze gesty, na przykład Makatonu lub komunikację za pomocą znaków graficznych. Te ostatnie mogą zarówno przedstawiać każdą literę, jak i proste, ogólne symbole, takie jak „pić”, „siku”, „kanapka”. Można je powoli wprowadzać, zaczynając od najprostszych, a następnie dodając czasowniki i przymiotniki, co już pozwoli na zbudowanie całych zdań. Niektóre urządzenia pozwalają nawet na odczytanie tak powstałych zdań przez urządzenie.
Metoda ułatwionej komunikacji
Ten sposób porozumiewania wymaga obecności osoby, która będzie podtrzymywać rękę lub ramię komunikującego się człowieka, dzięki czemu będzie możliwe pisanie za pomocą klawiatury komputera lub specjalnie przygotowanej tablicy. Na niej znajdują się litery polskiego alfabetu i niektóre, najczęściej wykorzystywane znaki interpunkcyjne. Zamiast nich mogą też pojawić się wybrane symbole. Ta metoda najczęściej jest wykorzystywana przez osoby chore na autyzm, mające problem z planowaniem złożonych ruchów, wykonywanych w określonym celu. To praksja, a przezwyciężyć ją można dzięki kontaktowi fizycznemu z innymi ludźmi. W wielu przypadkach jest to jedyna możliwość komunikowania się z osobami chorymi na autyzm.